Po co nam wogóle przepompownia ścieków?
Większość współcześnie projektowanych i budowanych osiedli posiada grawitacyjną sieć odbiorczą dla ścieków. Jest to najprostsza, najwygodniejsza i najtańsza forma przesyłania ścieków w kanalizacji zbiorczej. Często jednak zdarza się, że ukształtowanie terenu ogranicza swobodny spływ i do tłoczenia ścieków na duże odległości lub pod górę musimy zastosować stacje pompujące zwane przepompowniami ścieków. Mają one za zadanie zbieranie spływających ścieków i tłoczenie ich cyklicznie dalej rurociągami w kierunku oczyszczalni. Dzięki temu, ścieki nie zalegają długo w zbiornikach, nie zagniwają a zachodzące w ściekach procesy biologiczno-chemiczne są ograniczone do minimum.
Jakie są typy przepompowni ścieków?
Ogólnie mówiąc, podziałów przepompowni jest więcej niż ich producentów, ale dla uproszczenia dzieli się je ze względu na: wielkość i znaczenie społeczne oraz formę zabudowy.
Podział ze względu na wielkość i znaczenie:
- Przepompownie Przydomowe – obejmujące z reguły domy jednorodzinne, warsztaty, domki letniskowe, czasami zbierające ścieki od kilku sąsiadów. Niskie znaczenie społeczne.
- Przepompownie Osiedlowe – zbierające ścieki z kilku lub kilkunastu domów, kamienic, małych firm i punktów użyteczności publicznej. Średnie znaczenie społeczne.
- Przepompownie Komunalne – zwane również sieciowymi, odpowiedzialne za zbieranie i tłoczenie ścieków z dużych osiedli i zakładów, miejscowości oraz odbieranie ścieków z innych mniejszych lub bardziej oddalonych przepompowni. Bardzo ważne społecznie.
- Przepompownie Deszczowe – to specyficzny rodzaj przepompowni ściekowych, bo zgodnie z przepisami woda deszczowa jest ściekiem, ale nie podlegającym zazwyczaj oczyszczaniu w oczyszczalniach ścieków. Znaczenie społeczne proporcjonalne do wielkości przepompowni.
Podział ze względu na budowę:
- Wewnętrzne – najczęściej przydomowe i osiedlowe umieszczane w piwnicach, garażach i lokalach umieszczonych poniżej poziomu odpływu grawitacyjnego
- Zewnętrzne – wszystkie wcześniej wymienione typy zlokalizowane poza budynkami, w terenie zielonym lub ciągu komunikacyjnym.
Przepompownia wewętrzna i przepompownia zewnętrzna
Jaka przepompownia ścieków do domu?
Przepompownie ścieków przydomowe są z reguły małymi stacjami zbierającymi ścieki z gospodarstwa domowego i przetłaczającymi je do oddalonej kanalizacji zbiorczej (sieciowej). W zależności od ilości użytkowników oraz stopnia obciążenia przepompowni wybieramy wielkość zbiornika, a w zależności od parametrów rurociągu tłocznego dobieramy parametry pomp. Sterowanie jest kwestią komfortu obsługi i funkcji zabezpieczających pompę i użytkownika przed konsekwencjami awarii.
- Lokalizacja zbiornika
Decydując się na przepompownię należy podjąć decyzję, czy ma być ona umieszczona wewnątrz budynku np. w piwnicy lub garażu czy poziom budynku jest na tyle wysoko, że można ją umieścić poza budynkiem np. w ogrodzie. Przepompownie wewnętrzne mają z reguły mniejszej pojemności zbiorniki typu 50, 100, 200 czy 500 litrów, a przepompownie zewnętrzne właściwie się dopiero od 500-600 litrów zaczynają. Dlatego warto określić ile ścieków na dobę zamierzamy tłoczyć.
- Ilość użytkowników
Bardzo istotną kwestią jest ilość użytkowników i podłączonych gospodarstw domowych. Łatwiej zapanować nad „kulturą ścieków”, czyli zawartością śmieci w ściekach w domu jedno rodzinnym niż w kamienicy czy lokalu usługowym. Przy porównywalnej ilości osób w obiektach, w domu jednorodzinnym jest mniejsza szansa na spuszczenie jednocześnie trzech dwustulitrowych wanien wody niż w przypadku kamienicy czy kilku domów. Inaczej dbamy o zatykanie toalet we własnym domu a inaczej w klubach czy miejscach publicznych. To niestety przykra statystyka.
- Pompa a rurociąg tłoczny
Pompa, serce przepompowni, które musi sprostać ilości napływających ścieków i nadążać przetłaczać je do punku odbioru. Czasami jest to podniesienie o 1-2 metra, żeby spływały dalej grawitacyjnie a czasami setki metrów rurociągami ciśnieniowymi i w dodatku jeszcze pod górę. Każda pompa ma swój zakres minimalnego i maksymalnego ciśnienia oraz wydajności. Dlatego charakterystyka hydrauliczna pomp i krzywa rurociągu tłocznego są bardzo ważne przy wyznaczaniu punktu pracy pompy. Pompa o dużej wydajności nie koniecznie sprawdzi się na wąskich długich rurociągach, a pompa o dużym ciśnieniu może nie nadążać z pompowaniem dużej ilości ścieków. Dlatego najważniejszy jest prawidłowy dobór.
- Sterowanie
Im prościej tym lepiej, ale nie w tym przypadku. Sterowanie ma na celu kontrolować pracę pompy, a w miarę możliwości dostarczać użytkownikowi potrzebnych informacji. Informacje zwrotne o nieprawidłowej pracy pompy i przepompowni mogą uchronić nas przed przykrymi skutkami awarii pompy i np. zalania pomieszczenia przepompowni lub wybicia ścieków w budynku. Ważne, aby zabezpieczyć pompę przed zwarciem, zablokowaniem, przeciążeniem itp. do tego służą wyłączniki silnikowe w szafach sterujących. Dobrze jest posiadać powiadamianie o przekroczonym poziomie alarmowym w zbiorniku, żeby ustrzec się przed zalaniem. Dla jednych wystarczy migający lub wyjący kogut na automatyce sterującej, a dla innych standardem będzie sms o treści np. „Awaria pompy”. Na tym elemencie przepompowni nie polecam oszczędzać.
- Wyposażenie
Przepompownia przydomowa nie musi być skomplikowana, ale musi posiadać konieczne minimum do zapewnienia bezpieczeństwa i komfortu użytkownika. Za pompą musi znajdować się zawór zwrotny kulowy (koniecznie kulowy), który zabezpiecza przed przepływem zwrotnym wypompowanych już ścieków. Inaczej, będziemy pompować cały czas tę samą porcję ścieków, a po wyłączeniu pompy będą one wracać. Przed wylotem z przepompowni musi być zawór lub zasuwa odcinająca, na wypadek awarii pompy i/lub zatkania uszkodzenia zaworu zwrotnego kulowego. Ręczne zamknięcie powrotu ścieków uchroni nas przed zalaniem z rurociągu tłocznego. Pion tłoczny, nie może być węższy niż przelot przez pompę, żeby frakcje stałe, które przez nią przelecą nie zatkały rur tłocznych w zbiorniku lub za nim. Stopa sprzęgająca, często lekceważone wyposażenie, zwłaszcza przez „oszczędnych”, jej znaczenie doceniamy wtedy, kiedy trzeba wyjąć szybko pompę do przeglądu lub awarii a zbiornik jest zalany pod dekiel i nic w nim nie widać. Ze stopą zawsze mamy pewność, ze pompa jest na dole we właściwym miejscu, nie ma przypadku, celowania, zaglądania w lustro „wody”. Zjazd pompy po prowadnicach (najlepiej dwóch) i mamy święty spokój. Warto również przypomnieć, że rączka zaworu odcinającego powinna być umieszczona blisko włazu, żeby szybko odciąć tłoczny, bo nurkowanie w zbiorniku z szambem do przyjemności nie należy.
Podsumowanie wyboru przepompowni
Decydując się na przepompownię udajmy się do autoryzowanego sklepu lub producenta, zasięgnijmy porady doświadczonych ludzi z branży. Unikajmy tanich rozwiązań internetowych, bo skutki będziemy ponosili samodzielnie. Sprawdźmy co i jak długo wchodzi w zakres gwarancji. Czy sprzedawca zna produkt, który oferuje, czy jest tylko pośrednikiem, który umyje ręce jak coś pójdzie nie tak. Czy rozwiązania stosowane w przepompowni, będą naprawialne po upływie gwarancji, czy da się zamienić pompę na inną, czy podzespoły są i będą dostępne lub łatwo zamienialne? Dobrej jakości przepompownia będzie służyła wiele lat, a odpowiednio serwisowana nie będzie uciążliwą skarbonką dla właściciela.